Niining tuiga, gihinumdoman ang ika-16 nga tuig sa Maguindanao Massacre, usa ka trahedya nga nagpahinumdom sa kasakit ug kapait nga nadangat sa pamilya sa biktima ug sa tibuok nasud. Dili lamang kini paalaala sa kagahapon, apan usa usab ka inspirasyon sa tanan nga padayonon ang pakigbisog alang sa hustisya, kalinaw, ug pagpanalipod sa kinabuhi. Ang mga pamilya sa biktima, kauban ang mga lider sa simbahan, civil society organizations, ug mga ahensya sa gobyerno sama sa DOJ ug CHR, nagpakita sa ilang determinasyon nga ang kasakit nga ilang nasinati mahimong gamiton aron masiguro nga dili na mausab ang susamang insidente.
Pinaagi sa solemn nga mga seremonya, vigil, ug pagpasiga sa kandila sa tibuok nasud, nagpahinumdom kini nga bisan pa sa daghang tuig nga nakalabay, ang mga biktima nagpabilin nga buhi sa kasingkasing sa katawhan. Ang mga testimonya sa pamilya naghatag og kahayag sa kamatuoran, nagpangayo og hustisya, ug nag-awhag sa gobyerno ug komunidad sa pagpangadyi alang sa usa ka mas malinawon ug patas nga katilingban. Ang mga pulong sa opisyal sa gobyerno ug human rights advocates nagpasiugda nga ang hustisya alang sa Maguindanao Massacre padayon nga gisunod, ug bisan pa sa kalisod, ang proseso sa balaod dili mohunong hangtod ang tanang responsable matubag sa ilang binuhatan.
Kini nga pagpanghinumdom naghatag usab og higayon sa katawhan, labi na sa kabatan-onan, nga masabtan ang kahayag sa demokrasya ug ang bili sa kinabuhi. Sa katapusan, ang mensahe klaro: bisan pa sa kasakit ug kamatayon, ang paglaum, panaghiusa, ug determinasyon sa katawhan alang sa hustisya ug kalinaw magpabilin nga dili mapalong. Ang pagbati sa pag-ampo, panaghiusa, ug paningkamot alang sa hustisya nagpakita nga ang Pilipinas, sa kasingkasing sa katawhan, padayon nga nagapangandoy ug nagtukod sa usa ka mas malinawon, patas, ug hustong katilingban para sa tanan.
