Hingpit na nga nahimong balaud ang balaudnon nga naghatag og libreng serbisyo sa lubong sa mga kabus nga pamilyang Pilipino human kini mapasar nga balaod bisan og wala kini pirmahi ni Presidente Ferdinand Marcos Jr.
Ang bag-ong balaod, mao ang Republic Act No. 12309 o ang “Free Funeral Services Act,” awtomatik nga nahimong epektibo niadtong Septiyembre 28 2025 , 30 ka adlaw human kini gisumiter sa Kongreso ngadto sa Malacañang, subay sa Article VI, Section 27(1) sa 1987 Constitution.
Ubos sa balaod, ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) maoy mangunay sa paghatag og libreng serbisyo sa lubong sa mga pamilya nga anaa sa krisis, apil na ang mga kabus o kadtong naapektuhan sa mga kalamidad.
Ang libre nga punerarya naglakip usab sa pag-embalsamar, paglubong, cremation , transpiration, ug casket o urn.
Sa dili pa mo-avail, kinahanglang mosumite ang pamilya og death certificate, valid ID, kontrata sa punerarya, ug social case study gikan sa social worker sa DSWD.
Ang mga funeral establishment nga mosalmot sa programa bayran sa DSWD regional offices base sa giaprobahan nga kontrata. Ang inisyal nga pundo kuhaon gikan sa P44.75 bilyones nga budget sa Assistance to Individuals in Crisis Situations (AICS).
Kalabot niini, alang sa makalapas sa bag-ong balaod, pamultahon og P400,000 ang punerarya ug kanselahon ang ilang mga lisensya.
Sa laing bahin, ang madakpan nga nangilad o mosumiter og peke nga mga dokumento aron makakuha og libreng serbisyo mapriso og unom ka buwan ug pamultahon og hangtod sa P500,000.
Kahinumduman nga ang RA 12309 unang napasar sa Senado isip Senate Bill No. 2965 niadtong Hunyo 2, ug gisagop sa Kamara isip House Bill No. 102 niadtong Hunyo 11.
Gipadala kini sa Office of the President niadtong Agosto 28, apan wala kini pirmahi ni Marcos Jr. hangtod nga kini gipatuman pinaagi sa paglabay sa panahon sa Septiyembre 28.